Segregowanie śmieci – najważniejsze zasady

W Polsce podobnie jak w wielu innych krajach na świecie, do segregacji odpadów komunalnych wykorzystuje się pojemniki oznaczone kolorami. Po wstępnej selekcji w gospodarstwie domowym, odpady należy wyrzucić do pojemników:

  • żółty pojemnik – tworzywa sztuczne oraz metale,
  • niebieski pojemnik – papier,
  • zielony pojemnik – szkło,
  • brązowy pojemnik – odpady biodegradowalne.

Czarny pojemnik na odpady jest przeznaczony na odpady zmieszane – czyli takie, których nie można wyrzucić do innych pojemników. Jednak i tutaj nie wolno umieszczać wielu śmieci – niektóre należy dostarczyć do dedykowanego punktu zbiórki, lub też wynająć kontener na odpady. Dotyczy to między innymi akumulatorów, elektroniki, oraz wielu innych materiałów, o czym szerzej w dalszej części artykułu.

Wyjątki od zasad segregacji śmieci

W praktyce segregacja odpadów może powodować wiele wątpliwości. Nie każdy papier można wyrzucić do niebieskiego pojemnika, podobnie nie wszystkie odpady biodegradowalne mogą znaleźć się w śmietniku bio. O czym pamiętać przede wszystkim? Gdy wyrzucamy papier, tekturę, czy stare gazety, musimy pamiętać, że do segregacji nadaje się tylko czysty materiał. Przede wszystkim nie powinien być zatłuszczony – dlatego też kartony po pizzy i inne opakowania tekturowe, w których znajdowała się żywność, należy wyrzucać do pojemników na odpady zmieszane. Do niebieskiego pojemnika na papier nie nadają się także opakowania wielomateriałowe (nawet, jeśli tworzy je głównie tektura). Tym samym kartony po mleku i sokach (zawierające folię aluminiową), należy wyrzucić do kosza na tworzywa sztuczne, lub gdy są bardzo brudne – do pojemnika na odpady zmieszane.

A gdzie wyrzucać brudny plastik? Odpowiednim miejscem jest żółty pojemnik na tworzywa sztuczne. Opakowania mogą być zabrudzone lub zatłuszczone, ale nie powinny zawierać resztek jedzenia lub płynów. Ograniczenia dotyczą także odpadów biodegradowalnych – w brązowym pojemniku nie powinny się znaleźć produkty odzwierzęce: mięso, kości, ani tez nabiał: przetwory mleczne, sery, jogurty, itd. Jednocześnie można tu umieszczać skorupki jaj.

Gdzie wyrzucać poszczególne rodzaje odpadów? Najczęstsze wątpliwości

Mimo że ogólne zasady segregacji śmieci wydają się stosunkowo proste, wiele produktów i materiałów trudno zaklasyfikować do poszczególnych grup. Oto przykłady wątpliwości, które pojawiają się stosunkowo często:

  • Tetra pak – gdzie wyrzucić? To przykład opakowania wielomateriałowego, składającego się z kartonu, folii aluminiowej i plastiku. Właściwym pojemnikiem będzie żółty kosz na tworzywa sztuczne.
  • Gdzie wyrzucić aerozol? Tego rodzaju opakowania pod ciśnieniem powinny trafić do specjalnych pojemników (które można znaleźć w punktach PSZOK lub niektórych sklepach), w ostateczności do pojemników na plastik. Do żółtego kosza wyrzucimy również produkty w sztyfcie lub w kulce.
  • Gdzie wyrzucać puszki po piwie lub konserwach? Typowa puszka jest stworzona z aluminium, dlatego właściwym pojemnikiem jest kosz przeznaczony na metale i tworzywa sztuczne (puszka musi być jednak bez zawartości).
  • Gdzie wyrzucać pudełka po jogurtach? Jeśli są puste (zawierają jedynie resztki produktu) powinny znaleźć się w pojemniku na tworzywa.
  • Mokre ręczniki papierowe – gdzie wyrzucić? Rozmoczonego materiału nie wyrzucamy do pojemnika na papier, dlatego w tym przypadku odpowiedni będzie kosz na śmieci zmieszane. Jednocześnie produkty z włókna celulozowego (chusteczki, papier) nie nadają się do recyklingu, dlatego nawet czyste powinny trafić do czarnego kosza.
  • Gdzie wyrzucić folię bąbelkową? Odpowiednim pojemnikiem będzie żółty kosz na tworzywa sztuczne (tutaj umieścimy także opakowania styropianowe – jednak bez resztek jedzenia i bardzo tłustych zabrudzeń).
  • Folia aluminiowa – gdzie wyrzucać? – pojemnik na tworzywa sztuczne i metale
  • Gdzie wyrzucić papier do pieczenia? Jako że zwykle jest on zatłuszczony i brudny, powinien znaleźć się w czarnym koszu na odpady zmieszane.
  • Gdzie wyrzucić torebkę po herbacie? – właściwy będzie pojemnik na odpady zmieszane. Natomiast same fusy po herbacie czy kawie można z powodzeniem wyrzucać do pojemników na odpady bio.

Odpady remontowo-budowlane, ogrodowe oraz niebezpieczne

Odpady inne niż komunalne wymagają zwykle składowania i utylizacji na specjalnych zasadach. Dotyczy to na przykład odpadów remontowo-budowlanych, w tym gruzu (rozkruszonych fragmentów konstrukcji betonowych), armatury sanitarnej, starych mebli i innych gabarytów, czy też urządzeń AGD i RTV. Wiele śmieci powstałych podczas takiej inwestycji ma właściwości toksyczne lub w inny sposób szkodliwe. Mowa tu o preparatach chemicznych, ale też wielu materiałach, takich jak wełna mineralna czy azbest. 

Oto kilka przykładów, gdzie wyrzucać śmieci po remoncie lub podobnej inwestycji:

  • Co zrobić z materiałami budowlanymi? Niemal wszystkie śmieci z tej grupy traktowane są jako odpady specjalne lub niebezpieczne. Muszą być składowane i utylizowane na wg określonych procedur (dotyczy to gruzu, materiałów izolacyjnych, farb, lakierów i różnego typu środków chemicznych używanych przy tego typu inwestycjach, a także opakowań, w których się one znajdowały).
  • Papa – gdzie wyrzucać? Niezbędny będzie kontener na odpady, w przypadku mniejszej ilości papy z dachu, można zawieźć ją najbliższego PSZOK-a.
  • Gdzie wyrzucać sprzęt elektroniczny? Zarówno niewielkie urządzenia (takie jak słuchawki, głośniki), jak i gabarytowe (pralki, lodówki) trzeba wyrzucać do osobnych pojemników: albo wynajętego do tego celu kontenera, albo w PSZOK-u. Drobne przedmioty tego rodzaju, podobnie jak baterie, często można zostawić w wybranych sklepach.

Odpady powstałe podczas porządków w domu i ogrodzie

Również generalne porządki oraz prace na przydomowym terenie wiążą się z powstaniem odpadów, które również można segregować, choć nie zawsze wiadomo od razu, do którego pojemnika je wyrzucić. Oto kilka przykładów: 

  • Gdzie wyrzucać ceramikę? Naczynia ceramiczne powinny zostać umieszczone w pojemniku na odpady zmieszane. Błędem jest wyrzucanie tych produktów do pojemnika na szkło – ceramika ma inną temperaturę topnienia i nie może być przetwarzana razem z elementami szklanymi.
  • Gdzie wyrzucać doniczki? Tewykonane z ceramiki powinny znaleźć się w koszu na odpady zmieszane, plastikowe – w koszu na tworzywa sztuczne. Zawsze powinny być jednak opróżnione z ziemi.
  • Gdzie wyrzucać ziemię? Odpowiednim pojemnikiem będzie czarny kosz na odpady zmieszane. Częstym błędem jest wyrzucanie ziemi po kwiatach lub prac w ogrodzie do pojemników bio.
  • Gdzie wyrzucić drewno? Naturalne drewno (na przykład w formie gałęzi czy trocin) można umieszczać w pojemniku na odpady bio (jak powiedzieliśmy wcześniej, nie mogą one być zanieczyszczone, np. odchodami zwierząt). Do brązowego pojemnika nie nadaje się także drewno impregnowane, ani płyty pilśniowe czy MDF.
  • Gdzie wyrzucać zabawki plastikowe? Jeśli nie zawierają elektroniki – właściwy będzie żółty kosz na tworzywa sztuczne. W przeciwnym wypadku należy oddać je do specjalnie oznaczonego pojemnika (np. w sklepach) lub do PSZOK-a.
  • Gdzie wyrzucić odpady medyczne? Do zwykłych śmietników komunalnych nie wolno wyrzucać strzykawek, igieł, ani też farmaceutyków – np. leków w tabletkach i syropów. Wszystkie one stanowią one odpady niebezpieczne. Należy je wyrzucać do specjalnych pojemników – można je znaleźć w niektórych przychodniach i aptekach. Odpady medyczne przyjmują także PSZOK-i.