Karta przekazania odpadu

1.1.   Karta przekazania odpadu – czym jest?

Karta przekazania odpadu jest podstawowym dokumentem dotyczącym ewidencji odpadów. Obowiązek ewidencji ilości i rodzaju wytwarzanych odpadów wprowadza art. 66 Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach. Zasadniczo do ewidencji odpadów wykorzystywane są dwa dokumenty: karta przekazania odpadu oraz karta ewidencji odpadu.

1.1.1. Karta przekazania odpadu (potocznie KPO)

Karta przekazania odpadu stanowi dowód prawidłowego przekazania odpadów do uprawnionych odbiorców. Obowiązek wystawienia tej karty ciąży na wytwórcy odpadu – ma on obowiązek wypełnić i wystawić kartę w momencie przekazywania odpadów odbiorcy.

W 2024 roku (zasada obowiązuje od 1 stycznia 2021 r.) karta przekazania odpadu może być sporządzana tylko i wyłącznie poprzez system BDO. Jedyną możliwością, kiedy KPO może być wystawiona w wersji papierowej jest awaria systemu BDO, która zostanie oficjalnie ogłoszona na swojej stronie Biuletynu Informacji Publicznej.

Niestety również możliwość tworzenia kart zbiorczych nie jest już możliwa. Od 1 stycznia 2020 roku KPO musi być wystawiana do każdego transportu odpadów.

1.1.2.Karta przekazania odpadu – jak wypełnić?

Aby wystawić KPO należy zalogować się do systemu BDO, wybrać prawidłowe Miejsce prowadzenia działalności (MPD), z którego chcemy przekazać odpad, a następnie utworzyć nową kartę. W przypadku wytwarzania odpadów w wyniku świadczenia usług lub powstawania odpadów w wyniku działalności liniowej możemy oznaczyć specjalny checkbox i dodać gminę oraz pełny adres, z którego przekazujemy odpad.

Następnie wytwórca uzupełnia dane transportującego i przejmującego odpad, a także wszystkie informacje o odpadach, tj. kod odpadu, masę, datę i godzinę przekazania oraz nr rejestracyjny samochodu, który będzie odbierał odpady. Oczywiście nie zawsze wiadomo jaki samochód przyjedzie po odpad, dlatego transportujący ma możliwość zmiany numeru rejestracyjnego i godziny podczas generowania potwierdzenia, które musi posiadać kierowca w trakcie transportu odpadów. Po dostarczeniu odpadów do Przejmującego sprawdza on zgodność kodu odpadu oraz wagi, które w przypadku niezgodności może odrzucić do korekty. Przekazujący odpady korygując KPO zgadza się na wskazany kod i masę, które następnie musi zatwierdzić Przejmujący odpady. Ostatecznie dostarczenie odpadów zatwierdza Transportujący.

1.1.3.Karta przekazania odpadów komunalnych (KPOK)

Od 1 stycznia 2020 roku również odbierając odpady komunalne należy wystawić dokument, tzw. Kartę przekazania odpadów komunalnych. KPOK nie generuje jednak sam wytwórca odpadów (czyli zazwyczaj osoba fizyczna), jednak firma odbierająca odpady komunalne lub przekazująca je uprawnionym podmiotom. Wszystkie dane w KPOK wypełnia się analogicznie jak w KPO, tzn. dane Odbierającego lub Przekazującego odpady komunalne, dane Transportującego, dane Przejmującego odpady komunalne wraz z Miejscem prowadzenia działalności, do którego trafiają odpady, a także kod odpadu, numer rejestracyjny samochodu transportującego odpady, datę oraz godzinę rozpoczęcia transportu. Różnicę w przypadku odbioru odpadów komunalnych stanowi dodatkowe podanie gminy, z której odpady są odbierane, a także podanie wagi odebranych odpadów dopiero po zakończeniu transportu.

Uwaga – jeżeli posiadacz odpadu jest zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji wytworzonych odpadów (np. w zawiązku z Rozporządzeniem Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 roku w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów), nie jest wymagane sporządzanie kart przekazania odpadów.

1.2.  Karta ewidencji odpadów / odpadów komunalnych (KEO / KEOK)

Karta ewidencji odpadów jest zbiorczym zestawieniem wszystkich odpadów, które zostały wytworzone, przetworzone oraz przekazane w danym miejscu prowadzenia działalności w ciągu roku kalendarzowego. Jest ona sporządzana dla każdego kodu odpadu osobno.

Karta ewidencji odpadów zawiera następujące informacje:

1. imię i nazwisko lub nazwę posiadacza odpadów, w tym wykonującego usługę transportu odpadów, adres zamieszkania lub siedziby oraz adres miejsca prowadzenia działalności;
2. numer rejestrowy, o którym mowa w art. 54 ust. 1;
3. numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile został nadany;
4. imię i nazwisko lub nazwę sprzedawcy odpadów lub pośrednika w obrocie odpadami oraz adres zamieszkania lub siedziby, o ile przekazanie odpadów odbywa się z udziałem tych podmiotów;
5. imię i nazwisko osoby sporządzającej – w przypadku karty ewidencji odpadów;
6. imię i nazwisko lub nazwę oraz adres zamieszkania lub siedziby władającego powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe w celach, o których mowa w art. 96 ust. 1 pkt 1–3;
7. rodzaj prowadzonej działalności w zakresie gospodarki odpadami, w szczególności wytwarzania, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów;
8. adres miejsca pochodzenia odpadów, w tym spoza terytorium kraju – z wyłączeniem wytwórców odpadów;
9. masę odpadów lub suchą masę odpadów oraz kod i rodzaj odpadów
10. sposób gospodarowania odpadami – w przypadku posiadacza odpadów prowadzącego przetwarzanie odpadów;
11. adres miejsca przeznaczenia odpadów, a w przypadku przeznaczenia odpadów poza terytorium kraju również datę rozpoczęcia transportu, rodzaj środka transportu oraz przewidywaną metodę przetwarzania odpadów

Wzory dokumentów

Poniżej znajdą Państwo wzory kart przekazania odpadów, kart przekazania odpadów komunalnych oraz kart ewidencji odpadów w dwóch wersjach do pobrania (wersja *.doc oraz *.pdf).

Należy pamiętać, że nie każdy jest zobowiązany do przygotowywania ewidencji odpadów. Zobacz, KTO JEST ZWOLNIONY Z OBOWIĄZKU PROWADZENIA EWIDENCJI ODPADÓW?

Karta ewidencji odpadów – co warto wiedzieć?

Kartę ewidencji odpadów (KEO) uzupełnia się za pośrednictwem systemu BDO na bieżąco. Aktualnie nie można wystawić karty ewidencji odpadów w wersji papierowej ze względu na zmiany w przepisach wprowadzone od 1 stycznia 2021 roku. Od wprowadzenia nowych regulacji prawnych każdy wytwórca odpadów zobligowany do prowadzenia ewidencji powinien korzystać z internetowego systemu, a dodatkowo przy wystawieniu wpisu należy podać większą liczbę informacji. Najważniejsze zmiany obejmują m.in. częstotliwość raportowania, która teraz zależy od rodzaju prowadzonej działalności oraz ilości wytwarzanych odpadów (i ich kodów). Warto również zwrócić uwagę, że w przypadku produkcji większej liczby nieczystości o różnych kodach takie przedsiębiorstwa są zobowiązane do prowadzenia kilku kart ewidencji odpadów.

Jak wypełnić kartę ewidencji odpadów?

W internetowym systemie BDO każdy przedsiębiorca może wystawić w ciągu całego roku tylko jedną kartę ewidencji odpadów dla konkretnej grupy odpadów określonych kodem, które powstają w jednym miejscu prowadzenia działalności.

Aby dodać nowy wpis dotyczący wytworzonych odpadów, należy przejść do zakładki Odpady, a następnie z poziomu szczegółowych informacji dostępnych na karcie ewidencji odpadów wybrać zakładkę Wytworzone i Nowy wpis. Kolejnym etapem jest wprowadzenie danych m.in.:

• masę wytworzonych odpadów [t],
• data wytworzenia odpadów,
• nazwa instalacji (nieobowiązkowo),
• zaznacz pole przy opcji „wytwarzanie odpadów w wyniku świadczenia usług i/lub działalności w zakresie obiektów liniowych” (Jeśli dotyczy),
• pochodzenie odpadów (Jeśli dotyczy).

W przypadku nowego wpisu dla odpadów wydobytych, odebranych odpadów komunalnych, przyjętych odpadów komunalnych, przetwarzanych i przekazywanych – postępuj analogicznie. Na karcie ewidencji odpadów znajdź zakładkę odpowiadającą danej funkcji, a następnie wybierz opcję Nowy wpis i kontynuuj, uzupełniając wymagane dane.

Nowy wpis zostanie zapisany poprzez kliknięcie przycisku Zapisz. W przypadku wprowadzenia niepoprawnych lub niedokładnych danych masz możliwość edycji oraz usunięcia wpisu z karty ewidencji odpadów.

Kogo obowiązuje karta ewidencji odpadów niebezpiecznych?

Do prowadzenia karty ewidencji odpadów zobligowani są wszyscy posiadacze odpadów objęci obowiązkiem prowadzenia ewidencji poza posiadaczami uprawnionymi do prowadzenia uproszczonej ewidencji odpadów.

Poza zwykłą kartą ewidencji odpadów wyróżnia się m.in.:

• kartę ewidencji komunalnych osadów ściekowych,
• kartę ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
• kartę ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji,
• kartę ewidencji odpadów niebezpiecznych.

Do prowadzenia ostatniej z nich zobowiązani są sprzedawcy i pośrednicy w obrocie odpadami niebezpiecznymi.

Karta ewidencji odpadów a karta przekazania odpadów – czym się różnią?

Karta ewidencji odpadów pozwala zgodnie z prawem pozbyć się wytwarzanych nieczystości i przekazać je do dalszego zagospodarowania. Ten rodzaj dokumentu uzupełnia się zawsze przy przekazaniu odpadów w ręce firm zajmujących się odbiorem m.in. gruzu i odpadów budowlanych. Dzięki uzupełnieniu KPO nie musisz przejmować się dalszym losem śmieci po wydaniu ich w ręce odpowiednim podmiotom. Z kolei karta ewidencji odpadów służy raportowaniu danych na temat każdego wytworzonego odpadu, dzięki czemu w systemie gromadzą się informacje na temat całej drogi życia odpadu od momentu wytworzenia do przekazania.

Karta Przekazana odpadów – rozszerzona odpowiedzialność

Pod koniec 2023 roku rozszerzono również odpowiedzialność za błędne wystawienie karty przekazania odpadów. Może ona dotyczyć:

• osoby, która wystawia kartę przekazania odpadów,
• osoby, która potwierdziła przyjęcie odpadów,
• osoby, potwierdzającej transport odpadów.

Wszystkie te osoby, jeśli są zaangażowane w obrót odpadami, powinny podpisać się w odpowiednim momencie na karcie. Odpowiedzialność może dotyczyć zarówno osoby fizycznej (np. pracownika) jak i podmiotu gospodarczego (firmy odbierającej odpady).

W praktyce największa odpowiedzialność za ewentualne błędy leży na osobie/firmie, która wytwarza odpady i przekazuje je firmie odbierającej (na podmiocie, który wystawił KPO dla tych odpadów).

Zmiany w 2024 roku – co jeszcze warto wiedzieć? 

W 2023 roku planowana była istotna zmiana, mianowicie obowiązek segregacji zmieszanych odpadów budowlanych. Zgodnie z aktualnym informacjami, zasady te mają wejść w życie później – od 1 stycznia 2025 roku.

Po wejściu nowych przepisów, firmy odbierające odpady nie będą mogły odbierać już zmieszanych odpadów budowlanych. Zmieszane odpady „pochodzące z budowy, remontów i demontażu” (dla których funkcjonuje kod 17 09 04) będzie trzeba dzielić na kolejne frakcje.

Odpady budowlane i rozbiórkowe będą musiały być odbierane selektywnie, z podziałem na 6 frakcji:

• drewno,
• metale,
• szkło,
• tworzywa sztuczne,
• gips,
• odpady mineralne (cegły, beton, kamienie, płytki i materiały ceramiczne).

W praktyce wstępna segregacja będzie musiała być prowadzona przez wytwórcę odpadów, np. firmę budowlaną prowadzącą inwestycję. Firma odbierająca nie będzie mogła odebrać nieselekcjonowanych odpadów pod groźbą grzywny. Wciąż będzie można stosować kod 17 09 04 dla zmieszanych odpadów porozbiórkowych, jednak nie mogą w nich znajdować się odpady z wymienionych 6 frakcji, w praktyce więc będzie to bardzo rzadko używana kategoria. 

Jednocześnie warto zaznaczyć, że obowiązek wstępnej segregacji nie będzie dotyczył gospodarstw domowych, które wytworzyły odpady rozbiórkowe, odpadów oddawanych do PSZOK-ów, a także innych odpadów budowlanych, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji. Jednak odpady te będzie musiała posegregować na 6 frakcji firma, która odbiera odpady.