Czym jest smog?

Smogiem nazywamy połączenie szkodliwych związków chemicznych oraz pyłów. Unoszą się w one powietrzu, którym oddychamy. Skąd najczęściej pochodzą te zanieczyszczenia?

  • Spalanie węgla w piecach.
  • Spaliny samochodowe.
  • Zakłady przemysłowe.

Wpływ smogu na nasze zdrowie

Smog jest trucizną – w związku z tym jego wpływ na nasze zdrowie jest wysoce niekorzystny. Uszkadza przede wszystkim układ oddechowy, ale nie tylko – również odpornościowy, nerwowy oraz krwionośny. Oprócz tego ta toksyczna mgła może:

  • podrażniać oczy i zatoki,
  • dekoncentrować,
  • wywoływać ból głowy oraz zmęczenie.

PM10 i PM2.5 – co to właściwie jest?

Być może już spotkałeś się z oznaczeniami takimi jak PM10 oraz PM2.5. Jeśli nie, to warto jest poświęcić teraz chwilę, ponieważ dotyczy to naszej codzienności oraz środowiska, którym na co dzień przebywamy.

Czym jest PM10?

Oznacza to pył zawieszony, który jest mieszaniną substancji organicznych, jak również nieorganicznych. Zawierają one toksyczne związki, takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, do których zaliczmy m.in. benzo(a)piren, wszystkie metale ciężkie, furany oraz dioksyny.

Maksymalny dopuszczalny poziom stężenia średniodobowego dla PM10 określony jest na liczbę 50 µg/m3. Ważne jest to, że nie może on być przekraczany więcej niż 35 razy danego roku. Jeśli zaś chodzi o dopuszczalny poziom średnioroczny to wynosi on 40 µg/m3. 300 µg/m3 jest poziomem alarmowym dla stężenia 24-godzinnego.

Taki rodzaj pyłu przedostaje się do organizmu przede wszystkim przez drogi oddechowe lub pośrednio przez układ pokarmowy(w przypadku spożywania skażonej żywności). Zbadano, że cząstki o średnicy większej od 10 μm zatrzymują się w górnych drogach oddechowych, są stamtąd wydalane. W szczególności na szkodliwe działanie pyłu są narażone osoby starsze, jak również dzieci cierpiące na choroby płuc i dróg oddechowych.

Pył zawieszony PM2.5

W tym wypadku również mamy do czynienia z substancjami toksycznymi zawieszonymi w powietrzu. Ten rodzaj pyłu do atmosfery emitowany jest poprzez procesy antropogeniczne oraz jako zanieczyszczenie wtórne. Powstaje w wyniku przemian dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, trwałych i lotnych związków organicznych. Warto wiedzieć, że PM2.5 jest zanieczyszczeniem transgranicznym, który może być transportowany nawet na odległość do 2500 kilometrów, co jest wartością bardzo dużą. Może utrzymywać się w powietrzu do kilku tygodni, a opady nie mogą go usunąć z atmosfery.

Co to oznacza dla człowieka? Pył przenika do najgłębiej położonych partii płuc i jest tam akumulowany, przez co jest jednym z bardziej niebezpiecznych czynników chorobotwórczych. Osiada na pęcherzykach płucnych, co uniemożliwia wykonywanie prawidłowej wymiany gazowej. Powoduje nadmierne podrażnienie naskórka oraz śluzówki. PM2.5 jest odpowiedzialny za wywoływanie astmy, raka płuc, krtani czy gardła.

Z tego powodu tak ważne jest dbanie o właściwą ochronę środowiska naturalnego, abyśmy kiedyś nie musieli na własnej skórze odczuwać skutków zanieczyszczenia. Czasami wystarczy tylko przestać palić śmieci w piecu, jak również ograniczyć spalanie węgla, co niestety w polskich domach dzieje się nagminnie i to w bardzo dużych ilościach.

W przypadku długoletniego kontaktu ze szkodliwymi zanieczyszczeniami powietrza, możesz zachorować na tak poważne choroby, jak rak płuc, zatok czy nerek. Specjaliści alarmują, że smog jest w stanie doprowadzić nawet do śmierci człowieka.

Jak radzić sobie ze smogiem?

Nie warto ignorować problemu związanego z zanieczyszczonym powietrzem, ponieważ dotyka on każdego mieszkańca tej planety. Dopóki problem ten nie zostanie rozwiązany w sensowny sposób, należy sobie z nim radzić różnymi sposobami.

Zainstaluj aplikację

Od kiedy społeczeństwo zaczęło bardziej zwracać uwagę na to, jakim powietrzem oddycha, powstało wiele darmowych aplikacji, które informują o stanie powietrza w danym dniu w wybranej przez Ciebie lokalizacji. Najczęściej używane aplikacje to: PlumeAir Report, Smok Smog, Smog4.pl lub Kanarek.

Kup oczyszczacz powietrza

Skutecznym rozwiązaniem na usunięcie szkodliwych cząsteczek z Twojego mieszkania jest zakup oczyszczacza powietrza. Pamiętaj, że taki sprzęt nie jest tani, dlatego przed zakupem dokładnie sprawdź wszystkie jego parametry (np. filtr lub wydajność).

Zazieleń mieszkanie

Rośliny to bardzo tani sposób na walkę ze smogiem w mieszkaniu. Najbardziej polecane zielone oczyszczacze powietrza to bluszcz pospolity, skrzydłokwiat oraz chryzantema wielkolistna.

Kup maskę antysmogową

Maski antysmogowena pewno powinny zakładać osoby chorujące na astmę lub przebywające długi czas na powietrzu. Jeżeli normy powietrza zostaną przekroczone kilkukrotnie, to maskę antysmogową powinna założyć każda osoba wychodząca na dwór.

Zrezygnuj z biegania

Twoja aplikacja pokazała, że powietrze w danym dniu jest mocno zanieczyszczone? Zrezygnuj ze spacerów, jazdy na rowerze, biegania oraz innych form aktywności sportowej uprawianej na dworze. W czasie alarmu smogowego spróbuj zmienić rodzaj aktywności – idź na siłownię lub basen.

Zadbaj o odpowiednią dietę

Aby pomóc organizmowi w skutecznej walce ze szkodliwymi związkami znajdującymi się w powietrzu, warto dołączyć do swojej diety produkty bogate w antyoksydanty. Walczą one z wolnymi rodnikami, które przyspieszają procesy starzenia się organizmu oraz zwiększają ryzyko różnych chorób. Spożywaj zatem więcej produktów bogatych w witaminy A, B

„Pierwsza Doba Bez Smogu” – o co chodzi w tej akcji?

Robert Korzeniowski, Mateusz Damięcki, Piotr Kędzierski, Arkadiusz Jakubik, Rezigiusz – co łączy te osoby z tak różnych przecież dziedzin aktywności społecznej? Wszyscy oni wstrzymali oddech i tym samym wzięli udział w akcji zachęcającej do zwrócenia uwagi na światowy problem smogu. „Pierwsza Doba Bez Smogu”, bo o tej kampanii mowa, zachęca do nagrywania krótkich filmików, na których należy wstrzymać oddech najdłużej, jak jest to możliwe. Ze wszystkich materiałów oznaczonych na Instagramie hasztagiem #wstrzymajsmog, Global Compact Network Poland oraz Grupa Walk stworzą 24-godzinny film, w którym nie będzie zanieczyszczonego powietrza nawet przez sekundę. Spot promujący tę akcję wygląda następująco:

Smog – jak wpływa na najmłodszych

Smog na duży wpływ nie tylko na zdrowie osób dorosłych, ale także (a może przede wszystkim) – dzieci. Kilkulatki inaczej reagują na zanieczyszczone powietrze, ponieważ ich płuca wciąż są w fazie rozwoju. Przeprowadzono liczne analizy (zrobił to chociażby Greenpeace), które potwierdzają negatywne skutki działania smogu u dzieci stale przebywających w miejscach, gdzie stężenie trujących środków w powietrzu przekracza dopuszczalną normę.

Dlaczego dzieci intensywniej odczuwają skutki smogu

Na szkodliwe skutki zanieczyszczonego powietrza szczególnie narażone są dzieci poniżej 5 roku życia. Wynika to z faktu, że potrzebują one wykonać większą liczbę wdechów na minutę, gdyż ich płuca mają mniejszą pojemność. Dzieci częściej również oddychają przez usta, podczas gdy powietrze wciągane nosem ulega przefiltrowaniu przez śluzówkę nosa, dzięki czemu do organizmu dostarczany jest wstępnie oczyszczony tlen. Dzieci przebywają także znacznie więcej czasu na zewnątrz, biegając i bawiąc się z rówieśnikami. Ponadto, maluchy mają węższe i krótsze drogi oddechowe oraz wciąż jeszcze niedojrzały układ detoksykacji, dlatego ciężej jest im zwalczyć trujące substancje w orgazmie.

Warto mieć na uwadze, że zanieczyszczenie powietrza jest obecnie siódmym powodem przedwczesnej śmierci u osób powyżej 30. roku życia. Z raportu Greenpeace wynika, że spośród 11 784 polskich przedszkoli objętych badaniem, aż 62% placówek znajduje się w miejscu, gdzie przekroczone jest dopuszczalne stężenie pyłów PM10 przez dłużej niż 35 dni w roku. Smog stał się realnym zagrożeniem dla dzieci, kobiet w ciąży oraz osób starszych, ponieważ właśnie w tym przedziale wiekowym odnotowano wzmożoną częstotliwość zachorowań układu sercowo-oddechowego oraz dolnych dróg oddechowych.

Jakie choroby u dziecka może wywołać zanieczyszczone powietrze

Przebywanie 5-letnich dzieci w jednym z tysiąca przedszkoli, w którym odnotowano wysokie stężenie smogu, zwiększa ryzyko wystąpienia choroby układu oddechowego o 25%. Głównym powodem zanieczyszczenia powietrza jest opalanie w piecach paliwem bardzo słabej jakości, dlatego w szczególnym niebezpieczeństwie są dzieci mieszkające na osiedlach domków jednorodzinnych. Przykładowo, na obrzeżach Warszawy odnotowano wyższe wskaźniki smogu niż w jej centrum. Szacuje się, że dzieci przebywające stale w zanieczyszczonym środowisku są hospitalizowane częściej o 0,7% z powodu zapalenia płuc niż dzieci żyjące w miejscach o dopuszczalnej normie PM10.

Ponadto, smog jest powodem występowania chorób alergicznych, w szczególności astmy. Sprzyja również wszelkim powikłaniom sercowo-naczyniowym oraz nadmiernemu występowaniu nadciśnienia tętniczego. Podstawowymi objawami u dzieci są: kaszel, ból gardła oraz chrypa, dlatego jeżeli te symptomy pojawiają się nagminnie w okresie jesienno-zimowym to znaczy, że miejsce, w którym przebywa dziecko nie spełnia norm wyznaczonych przez Wojewódzką Inspekcję Ochrony Środowiska.

Depresja i zaburzenia rozwoju mózgu u dziecka

Greenpleace udowodnił również wpływ zanieczyszczonego powietrza na pracę mózgu u dzieci oraz ich rozwój intelektualny. Niepokojący jest fakt, że w Polsce od czasu nasilenia się smogu zaobserwowano zmniejszoną wagę podczas narodzin dzieci oraz mniejszy obwód ich głowy. W Hiszpanii przeprowadzono badania, które potwierdziły, że smog wpływa negatywnie na rozwój poznaczy dziecka, a maluchy w wieku 5 lat cechują się obniżonym ilorazem inteligencji. Skutkiem tego są chociażby problemy z koncentracją oraz niezadowalające wyniki w nauce. Naukowcy alarmują, że wpływ zanieczyszczonego powietrza będzie widoczny również w dalszych latach życia dziecka, na przykład poprzez występowanie depresji oraz częste powikłania zdrowotne.