Od kiedy i gdzie obowiązuje?

System został formalnie uruchomiony 1 października 2025 roku. Wcześniej, od stycznia do września, trwały intensywne przygotowania: operatorzy systemu, producenci napojów i sieci handlowe wdrażali niezbędną infrastrukturę, organizowali szkolenia i dostosowywali procesy logistyczne.

Warto jednak zaznaczyć, że od 1 października do 31 grudnia 2025 roku trwa okres przejściowy. W tym czasie sklepy mogą nadal sprzedawać napoje w opakowaniach bez oznaczenia „KAUCJA” i bez pobierania opłaty kaucyjnej – umożliwia to producentom wyprzedaż starszych partii towaru.

Kogo obowiązuje udział w systemie?

Obowiązek uczestnictwa w systemie dotyczy sklepów o powierzchni powyżej 200 m², które oferują napoje w opakowaniach objętych kaucją. Mniejsze placówki – np. sklepy osiedlowe czy franczyzowe – mogą do systemu przystąpić dobrowolnie. Wielu właścicieli takich punktów już zdecydowało się na ten krok, widząc w tym szansę na zwiększenie atrakcyjności swojej oferty i zbudowanie wizerunku odpowiedzialnego sprzedawcy.

Jakie opakowania obejmuje system?

System kaucyjny obejmuje trzy kategorie opakowań:

  • butelki plastikowe (PET) o pojemności do 3 litrów – kaucja 0,50 zł,
  • puszki metalowe o pojemności do 1 litra – kaucja 0,50 zł,
  • szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra – kaucja 1,00 zł.

Każde opakowanie objęte systemem będzie odpowiednio oznaczone – znajdziemy na nim znak „KAUCJA” oraz informację o wysokości opłaty. Zwrot opakowania odbywa się w punkcie zbiórki (czyli w sklepie), bez konieczności okazania paragonu. Formę zwrotu – gotówkę lub voucher (bon do wykorzystania w sklepie) – określa dana placówka handlowa.

Warto pamiętać, że zwracane opakowanie powinno być w dobrym stanie: nienaruszone i z etykietą. W przeciwnym razie może nie zostać przyjęte przez automat lub obsługę sklepu.

Kto odpowiada za system?

Za wdrożenie i funkcjonowanie systemu odpowiada Polski System Kaucyjny S.A. – spółka utworzona przez producentów napojów, importerów i dystrybutorów. Do jej zadań należy m.in. zarządzanie siecią punktów zbiórki, logistyka odbioru zużytych opakowań, rozliczenia finansowe oraz działania edukacyjne i promocyjne.

Dlaczego wprowadzono system?

Wdrożenie systemu kaucyjnego to odpowiedź na rosnące wymagania środowiskowe i cele klimatyczne. Głównym celem jest:

  • zwiększenie poziomu zbiórki i recyklingu surowców,
  • zmniejszenie ilości odpadów w środowisku,
  • ograniczenie zasobochłonności gospodarki,
  • realizacja unijnych zobowiązań – do 2029 roku Polska musi osiągnąć poziom 90% zbiórki butelek PET.

System ma także istotne znaczenie edukacyjne – promuje ekologiczne nawyki zakupowe, podnosi świadomość konsumencką i skłania do bardziej odpowiedzialnych wyborów.

Przeczytaj także:Jak długo rozkładają się odpady?

Co warto zapamiętać?

System kaucyjny to realny krok w stronę gospodarki obiegu zamkniętego, w której surowce krążą w systemie możliwie jak najdłużej, zamiast trafiać na składowiska. Warto pamiętać, że kaucja wynosi 0,50 zł w przypadku puszek i butelek plastikowych oraz 1,00 zł dla butelek szklanych. Jej zwrot nie wymaga paragonu, a uczestnictwo w systemie jest obowiązkowe dla dużych sklepów – mniejsze placówki mogą dołączać dobrowolnie. Warunkiem przyjęcia opakowania jest jego dobry stan i widoczne oznaczenie „KAUCJA”. 

Dzięki systemowi kaucyjnemu każdy z nas może realnie wpływać na stan środowiska – nie tylko poprzez segregację odpadów, ale również przez codzienne, świadome wybory konsumenckie.